خستگی مفرط و افسردگی
افسردگی یک اختلال سلامت روانی است که احساس فرد، طرز فکر و نحوه عملکرد وی را تحت تاثیر قرار می دهد. در جوامع امروزی افسردگی یک اختلال شایع محسوب می شود ولی خوشبختانه این اختلال قابل درمان است.
خستگی مفرط و افسردگی با هم مرتبط هستند ولی گاهی به اشتباه صرفا از روی احساس خستگی تشخیص افسردگی داده می شود و به شخص القا می کند که خستگی ناشی از افسردگی دارد.
از آن جا که آمار افسردگی در ایران با نرخ 12.5 درصد سالانه، به صورت تصاعدی هندسی در حال افزایش است تصمیم گرفتیم در این مطلب به طور مفصل به تعریف افسردگی، علائم افسردگی، ارتباط خستگی مفرط و افسردگی و همچنین به درمان افسردگی بپردازیم، پس تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.
افسردگی چیست؟
افسردگی نقطه مقابل امید است. زمانی که درباره امید سخن می گوییم در واقع درباره احتمال رخ دادن هدفی صحبت می کنیم که برای وقوع آن هدف تلاش می کنیم.
زمانی که انسان هدفی نداشته باشد که برای آن تلاشی انجام دهد، بنابراین امیدی باقی نمی ماند و کلمه امید رنگ می بازد.
پس اینجاست که انسان دچار اختلال شخصیت و اراده می شود و توانایی های خود را برای رسیدن به آینده ای روشن زیر سوال می برد و احساس بی انگیزگی در تمام رفتار و سبک زندگی وی جاری و ساری می گردد.
پس اگر بخواهیم به تعریف افسردگی بپردازیم باید اشاره کنیم که حس ناامیدی، خستگی و غم در برخی مواقع جزوی از روند طبیعی زندگی انسان می باشد اما زمانی که غم و اندوه و احساساتی مثل درماندگی، بی ارزشی، غم و ناامیدی برای چند روز یا چندین هفته به طول انجامد به طوری که فرد را از زندگی عادی دور کند، احتمالا به افسردگی مبتلا گردیده است. در ادامه به برخی از شایع ترین علائم افسردگی اشاره خواهیم کرد.
در علم روان شناسی این موضوع به اثبات رسیده است که علائم افسردگی در افراد مختلف ممکن است متفاوت باشد.
در واقع عوامل مختلفی همچون جنسیت، سن و … می توانند بر علائم افسردگی تاثیر بگذارند. پس نتیجه می گیریم که علائم افسردگی در همه افراد افسرده یکسان نیست. البته باز هم با این تفاسیر یکسری از علائم افسردگی در بین افراد مبتلا شایع تر می باشد و از این رو می توان آن ها را به عنوان علائم شایع افسردگی برشمرد.
شایع ترین علائم افسردگی
تغییر اشتها و وزن
برخی وقتی دچار افسردگی می شوند دچار کاهش وزن قابل توجه و برخی دچار افزایش وزن قابل توجه می شوند.
بنابراین عنوان کاهش یا افزایش وزن را نمی توان به عنوان علامت افسردگی معرفی کرد، بلکه تغییر وزن شدید و قابل توجه آن هم در یک فاصله یک ماهه (تغییر بیش از 5 درصد نسبت به وزن قبل) از علائم هشدار دهنده افسردگی است که با توجه به عوامل مختلف در برخی به صورت کاهش وزن و در برخی به صورت افزایش وزن بروز می کند.
خستگی مفرط
خستگی مفرط و افسردگی بسیار به یکدیگر مرتبط هستند. البته توجه داشته باشید که هر فردی که احساس خستگی مفرط داشته باشد، صد در صد به افسردگی دچار نشده است ولی اگر خستگی مفرط در کنار سایر علائم باشد، به معنای ابتلای فرد به افسردگی خواهد بود.
بنابراین احساس خستگی (حتی برای انجام کارهای کوچک)، ناتوانی بدنی و احساس سنگینی در اعضای بدن اگر در کنار چند علامت دیگر باشد، احتمالا فرد افسرده است.
نداشتن تمرکز کافی
به یاد داشته باشید که فرد افسرده معمولا مشکل تمرکز دارد و در به خاطر سپردن امور و تصمیم گیری دچار مشکل می شود.
حس ناتوانی و ناامیدی شدید
همه ما ممکن است در برهه ای زندگی دچار ناامیدی شویم ولی این حس گذرا بوده و پایدار نیست ولی فرد افسرده این احساس را دارد که هیچ چیزی در زندگی وی بهتر نخواهد شد و شرایط نه تنها بهتر نمی شود که قطعا بدتر خواهد شد.
تغییر در روتین خواب
تغییر در روتین خواب نیز در افراد افسرده متفاوت است. برخی دچار بی خوابی می شوند و برخی نیز بیش از حد می خوابند. در افراد افسرده بی خوابی شبانه و خوابیدن در طی روز شایع تر است.
احساس بی فایده بودن
افراد افسرده دائما خود را نقد می کنند و در همه امور زندگی خود را مقصر می دانند و احساس می کنند که در هیچ کاری نمی توانند مثمر ثمر باشند.
رفتار های خطرناک
فرد افسرده ممکن است به انجام رفتارهای پر خطر مثل رانندگی خطرناک، ورزش های خطرناک و حتی به مصرف مواد مخدر تمایل پیدا کند.
درد های بدون علت
علت برخی دردها فیزیکی نیستند. فرد افسرده نیست به دلایل روانی ممکن است به مشکلات جسمی همچون معده درد، گرفتگی ناگهانی ماهیچه ها، کمر درد و سر درد مبتلا گردد.
علاقه نداشتن نسبت به انجام امور روزانه
افراد افسرده به انجام کارهایی که در گذشته رغبت زیادی برای آن داشتند دیگر تمایلی نشان نمی دهند و نسبت به سرگرمی ها و حتی رابطه جنسی هیچ لذت و حس خوبی ندارند.
عصبانیت و تحریک پذیری شدید
افراد افسرده معمولا حساس و کم طاقت هستند و قدرت کنترل خشم ندارند. این افراد معمولا احساس اضطراب و بی قراری دارند و با هر اتفاق کوچکی به شدت عصبانی می شوند و دائما در حال بحث و جدل هستند.
- افکار خودکشی
- آشفتگی روان
- احساس تنفر نسبت به افراد یا جامعه
- احساس دلتنگی شدید نسبت به افراد نزدیک
نیاز به مشاوره دارید؟
تفاوت علائم افسردگی در زنان و مردان
زنان وقتی دچار افسردگی می شوند، دچار نگاه خود تخریبی، ناامیدی و احساس گناه می شوند ولی مردان زمانی که به افسردگی مبتلا می شوند کم تر از زنان علائم ناامیدی، خود تخریبی و احساس گناه را تجربه می کنند. در عوض مردان بیشتر از علائمی همچون خستگی و مشکلات خواب گلایه می کنند.
مردان افسرده علائمی همچون سوءمصرف مواد، رفتارهای خطرناک و از دست دادن علاقه نسبت به کارهایی که قبلا از انجام آن ها لذت می برند و پرخاشگری نشان می دهند.
زنان نیز معمولا علائمی همچون پرخوری، افزایش وزن، حملات پانیک و خواب آلودگی بیش از حد دارند. لازم به ذکر است زنان بیش تر از مردان دچار افسردگی می شوند، چرا که در دوران قاعدگی، بارداری، پس از زایمان و یائسگی نیز به دلیل تغییرات هورمونی ممکن است دچار افسردگی (هر چند به میزان خفیف) شوند.
از هر هفت زن یک زن پس از زایمان به افسردگی پس از زایمان مبتلا می شود.
علائم افسردگی در کودکان
متاسفانه خستگی مفرط و افسردگی سن خاصی ندارد، علاوه بر بزرگسالان در کودکان نیز مشاهده می شود.
امروزه کودکان جزو آسیب پذیرترین گروه سنی در برابر بیماری افسردگی هستند. وقتی کودک دچار اختلال خلقی، احساس غمگینی یا پوچی مداوم بیش از دو هفته می شود و یا اگر کودکی علاقه خود را نسبت به انجام فعالیت های سرگرم کننده و مورد علاقه اش از دست می دهد باید کمی نسبت به افسردگی مشکوک شد، چرا که علائم مذکور جزو نشانه های ابتلا به افسردگی است.
از دیگر علائم متداول افسردگی در کودکان عبارت است از :
گریه و بی تابی زیاد
تغییر اشتها
افزایش حساسیت کودک نسبت به انتقاد و تذکر از جانب والدین
کم خوابی یا پر خوابی
تحریک پذیری و عصبانیت بیش از حد
صحبت درباره مرگ و خودکشی
کمبود انرژی و خستگی مفرط
عدم تمرکز
علت ابتلا به افسردگی
همانزور که در ابتدای مطلب اشاره شد، همیشه خستگی مفرط نشانه افسردگی نیست، چرا که ممکن است خستگی مفرط به علت کم خونی، کمبود ویتامین، مشکلات تیروئیدی و … نیز ایجاد شود ولی اگر خستگی مفرط با سایر علائم افسردگی همراه باشد، می توان به تشخیص افسردگی رسید.
حال در این بخش می خواهیم به بررسی دلیل ایجاد خستگی مفرط و افسردگی بپردازیم.
در بررسی علل ابتلا به خستگی مفرط و افسردگی لازم است به این تکته اشاره کنیم که برخلاف بسیاری از بیماری ها که دلایل پزشکی مشخصی دارند، افسردگی پیچیده تر است و دلایل متعددی دارد.
به عنوان مثال برخی از داروها مثل مسکن ها، داروهای خاص فشار خون، باربیتورات ها و … می توانند باعث بروز علائم افسردگی شوند. حتی برخی بیماری های جسمی مثل پرکاری تیروئید نیز می تواند موجب القای افسردگی در فرد گردد.
در صورتی که در بیشتر مواقع، افسردگی ترکیبی از عوامل روان شناختی، اجتماعی و بیولوژیکی می باشد که در افراد مختلف متفاوت است.
بیشتر مردم گمان می کنند که افسردگی تنها به دلیل عدم تعادل مواد شیمیایی در مغز ایجاد می شود در حالی که عوامل بیولوژیکی مثل تغییرات هورمونی، کمبود مواد مغذی، بیماری های خودایمنی، عوامل روان شناختی و اجتماعی بسیار زیادی همچون تنهایی، حوادث تلخ گذشته، مصرف مواد مخدر، سبک زندگی اشتباه و عزت نفس پایین نیز در بروز افسردگی موثر هستند.
برخی از عوامل مهم در افسردگی
مشکلات خانوادگی و زناشویی
همانقدر که داشتن یک شریک زندگی خوب می تواند موجب افزایش اعتماد به نفس انسان گردد، روابط مشکل دار نیز به همان میزان احتمال ابتلا به افسردگی را افزایش می دهد.
تنهایی و انزوا
به گفته روانشناسان، بین تنهایی و افسردگی رابطه تنگاتنگی وجود دارد. نبود حمایت اجتماعی نه تنها باعث بروز افسردگی می شود بلکه افسردگی حاصل از نبود حمایت اجتماعی می تواند منجر به دور شدن از خانواده و دوستان گردد.
قرار گرفتن در شرایط استرس زا
اتفاقاتی همچون بیکاری، طلاق، مشکلات اقتصادی که از عوامل استرس زا محسوب می شوند نیز می تواند منجر به بروز علائم افسردگی شود.
شخصیت
شرایط ابتلا به افسردگی در افرادی که شخصیت حساس، زودرنج و نگرانی دارند (به دلیل داشتن دیدگاه های منفی) و همچنین افراد معتاد به مواد مخدر و کسانی که آسیب هایی را در دوران کودکی تجربه کرده اند، مساعدتر از سایرین است.
بیماری های مزمن
افرادی که به بیماری های لاعلاج یا حتی صعب العلاج مثل سرطان، بیماری های قلبی و دیابت مبتلا هستند نیز بیشتر از سایرین مستعد ابتلا به افسردگی هستند.
ژنتیک
ژنتیک نقش بسیار مهمی در ابتلا به خستگی مفرط و افسردگی دراد.
سابقه خانوادگی
همانطور که می دانید، اغلب انسان زمان بیشتری را در کنار خانواده سپری می کند. بنابراین وقتی اعضای خانواده افسرده باشند، دیدن احوالات آن ها در بروز افسردگی در فرد موثر خواهد بود.
آیا امکان پیشگیری از افسردگی وجود دارد؟
از آن جا که عواملی مثل ژنتیک نیز در بروز بیماری افسردگی موثر است، بنابراین چنانچه فرد از نظر ژنتیکی مستعد ابتلا به افسردگی باشد، ارائه راهکار برای پیشگیری از ابتلا به افسردگی برای این افراد مشکل است ولی به طور کلی انجام یا عدم انجام برخی از کارها می تواند احتمال ابتلا به افسردگی را کاهش دهد و به این ترتیب می توان از ابتلا به افسردگی پیشگیری کرد. به عنوان مثال :
– ورزش کردن و فعال بودن
– سپری کردن وقت بیشتر با خانواده و دوستان مثبت نگر
– کنترل استرس
– افزایش صبر و تقویت اعتماد به نفس و عزت نفس
– عدم مصرف مواد مخدر، داروهای مسکن و روان گردان
– مراجعه به روانشناس در زمان های بحرانی
– مراجعه سریع به روانپزشک در صورت مشاهده علائم افسردگی
– تلاش برای پیدا کردن راهکار مناسب و مشورت گرفتن از دیگران در هنگام مواجه شدن با مشکلات سخت و طاقت فرسا
درمان افسردگی
نوع درمانی که پزشک برای فرد افسرده توصیه می کند، به علائم، شدت علائم و مدت زمان ابتلای فرد به افسردگی بستگی دارد.
روش های درمان افسردگی عبارت است از :
– دارو درمانی
– روان درمانی
– بستری
– شوک درمانی (ECT)
– تحریک مغناطیسی مغز
– درمان خانگی شامل (تفریح، پرهیز از مصرف دخانیات، خواب کافی، ورزش، غذای سالم، استفاده از آب آکواویتا و …)
تاثیر نوشیدن آب در درمان خستگی و افسردگی
آب نقش بسیار مهمی در بهبود عملکرد مغز و کاهش علائم افسردگی دارد. تأمین آب کافی و باکیفیت برای بدن به حفظ تعادل الکترولیتها و بهبود انتقالدهندههای عصبی کمک میکند، که نتیجه آن بهبود خلقوخو و کاهش استرس و اضطراب است.
آب غنی از آنتیاکسیدانها و هیدروژن فعال میتواند به مقابله با آسیبهای اکسیداتیو و تقویت انرژی سلولی کمک کند. دستگاه آب آلتیمیت آکواویتا با تولید آب الکترولایت و آنتیاکسیدان، آبی سالم و سرشار از خواص مفید برای تقویت سیستم عصبی و بهبود وضعیت روحی ارائه میدهد. نوشیدن این آب به عنوان یک راهکار طبیعی، میتواند به افراد مبتلا به افسردگی کمک کند تا با آرامش و انرژی بیشتری به زندگی خود ادامه دهند.
برای دریافت اطلاعات بیشتر با ما تماس بگیرید.
نیاز به مشاوره دارید؟