همه چیز درباره اضطراب

اضطراب چیست؟

اضطراب یک حالت روانی است که با احساس تنش، نگرانی و ترس مداوم همراه است. این احساسات ممکن است به صورت مکرر و بدون دلیل واضح ظاهر شوند و می‌توانند زندگی روزمره فرد را تحت تأثیر قرار دهند.

اضطراب به طور کلی به عنوان یک اختلال روانی شایع شناخته می‌شود و می‌تواند در نتیجه عوامل ژنتیکی، بیوشیمیایی یا محیطی ایجاد شود.

این وضعیت می‌تواند بر روی کیفیت زندگی، عملکرد شغلی و روابط فردی تأثیر منفی بگذارد و سلامتی فرد را کاملا به خطر بیاندازد و مکلات متعدد و مزمن برای ارگان‌های مختلف بدن مانند روده، معده و… ایجاد کند.

در ادامه مقاله به توضیحات بیشتر در مورد اضطراب و راه های درمان آن می پردازیم.

تفاوت استرس با اضطراب

استرس و اضطراب هر دو به احساسات منفی مرتبط هستند، اما تفاوت‌هایی در نحوه بروز و تأثیر آن‌ها دارند. استرس معمولاً به واکنش‌های طبیعی بدن به موقعیت‌های فشارزا یا چالش‌های زندگی اشاره دارد و می‌تواند موقتی باشد.

در مقابل، اضطراب بیشتر به احساسات طولانی‌مدت و مداوم نگرانی و ترس اطلاق می‌شود که بدون علت مشخصی ادامه پیدا می‌کند. به عبارت دیگر، استرس به وضعیت خاص و فوری مربوط می‌شود، در حالی که اضطراب ممکن است به صورت پایدار و مزمن وجود داشته باشد.

در کل به طور معمول این دو احساس منفی و مضر متاسفانه خیلی اوقات همراه یکدیگر در فرد رویت می‌شوند.

علائم مهم اضطراب

نگرانی مداوم

یکی از علائم اصلی اضطراب، نگرانی مداوم و بیش از حد درباره موضوعات مختلف است. این نگرانی‌ها ممکن است به طور مداوم و بدون دلیل واضح ظاهر شوند و حتی به موضوعات غیرواقعی نیز کشیده شوند به طوری که فرد نگران اتفاقاتی است که ممکن است هرگز روی ندهند.

فرد مبتلا به اضطراب ممکن است به طور پیوسته از وقوع مشکلات یا بدترین سناریوها نگران باشد، که می‌تواند به اختلال در فعالیت‌های روزمره و کاهش کیفیت زندگی و همچنین ایجاد بیماری جسمی و روحی منجر شود.

اختلالات خواب

افراد مبتلا به اضطراب ممکن است دچار مشکلات خواب شوند که شامل بی‌خوابی، خواب‌آلودگی مفرط، بیدار شدن مکرر در شب و دیدن کابوس های شبانه است.

این اختلالات خواب می‌تواند به دلیل افکار نگران‌کننده و احساسات استرس‌زا در طول شب باشد که باعث می‌شود فرد نتواند به راحتی بخوابد یا خواب آرامی داشته باشد. این مشکل می‌تواند به خستگی و کاهش عملکرد روزانه منجر شود و فرد را تبدیل به شخصیتی بی حال و بی انگیزه تبدیل کند که انگیزه او را برای فعالیت‌های جدید و… کاهش دهد.

علائم جسمی

اضطراب می‌تواند با علائم جسمی مانند تپش قلب، تعریق زیاد، لرزش دست‌ها، و سردرد همراه باشد.

این علائم به دلیل فعالیت بیش از حد سیستم عصبی سمپاتیک به وجود می‌آیند و می‌توانند تأثیرات منفی بر سلامت عمومی فرد داشته باشند. احساساتی مانند فشار در قفسه سینه یا مشکلات مختلف گوارشی نیز ممکن است به وجود آید.

در این زمان فرد به راحتی قابل درمان نیست زیرا مشکل او ریشه روانی دارد و ابتدا باید آن حل شود و بعد مشکل جسمی نیز به واسطه آن بهبود یابد.

احساس بی‌ قراری

فردی که دچار اضطراب است، ممکن است احساس بی‌قراری و عدم توانایی در آرامش داشته باشد. این احساس بی‌قراری می‌تواند به صورت فیزیکی و روانی ظاهر شود و موجب شود که فرد نتواند به راحتی در یک مکان بنشیند یا به فعالیت‌های روزمره بپردازد. این وضعیت می‌تواند به مشکلاتی در تعاملات اجتماعی و عملکرد کاری منجر شود.

مثلا قطعا دیده‌اید که دانش آموز یا دانشجوها در شب یا روز امتحان دچار علائمی مانند راه رفتن زیاد، جویدن ناخن، سرگیجه خفیف، حالت تهوع، اسهال و… می‌شوند، این موارد همگی به دلیل وجود اضظراب اتفاق می‌افتند.

اختلال در تمرکز

اضطراب می‌تواند باعث مشکلاتی در تمرکز و تمرکز ذهنی شود. فرد مبتلا ممکن است با مشکل در حفظ توجه به وظایف روزمره یا تصمیم‌گیری مواجه شود. این اختلالات در تمرکز می‌تواند منجر به کاهش کارایی و عملکرد فرد در فعالیت‌های شغلی و شخصی شود.

درواقع زمانی که اضطراب در فرد زیاد شود نمی‌تواند روی یک مسئله یا مسائل مختلف تمرکز کافی داشته باشد که همین موضوع سبب اختلال در حافظه نیز می‌شود.

اضطراب چه تاثیری بر سلامت بدن می گذارد؟

قطعا این مورد را همه ما شنیده‌ایم که اضطراب باعث می‌شود که فرد راحت‌تر درگیر بیماری شود، که این مورد کاملا درست است، در ادامه به مشکلاتی ناشی از اضطراب بر سلامت افراد می‌پردازیم.

مشکلات قلبی و عروقی

اضطراب مزمن می‌تواند به رخ دادن بیماری های قلبی مانند افزایش فشار خون و ضربان قلب منجر شود، که در طول زمان می‌تواند خطر بروز مشکلات قلبی مانند حملات قلبی و سکته‌های قلبی را افزایش دهد. فعالیت مداوم سیستم عصبی سمپاتیک در پاسخ به استرس و اضطراب، به افزایش فشار خون و تپش قلب کمک می‌کند و سلامت قلب را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

به همین علت است که می‌گویند خبرهای بد و اینچنین را به افرادی که دچار مشکلات قلبی هستند یا نگویید یا آرام آرام اعلام کنید زیرا اضطراب ناگهانی ناشی از آن سبب مسکلاتی که ذکر شد می‌گردد.

اختلالات گوارشی

اضطراب می‌تواند باعث بروز بیماری های گوارشی مانند درد شکم، تهوع، اسهال یا یبوست شود. این مشکلات به دلیل فعالیت غیرطبیعی سیستم عصبی خودمختار که مسئول کنترل عملکرد دستگاه گوارش است، به وجود می‌آید. این اختلالات گوارشی می‌توانند به سوء هاضمه و کاهش کیفیت زندگی منجر شوند.

حتی اگر این اضطراب مستمر باشد بیماری ناشی از آن نیز ادامه دار خواهد شد مثلا اسهال مزمن که حتی زمانی که پزشک متخصص گوارش آزمایشاتی مختلفی مانند خون، کونولوسکوپی و… را انجام دهد ممکن است هیچ مشکل جسمی مشاهده نکند زیرا که این مشکل به علت روانی مانند اضطراب مزمن ایجاد شده است.

مشکلات خواب

افراد مبتلا به اضطراب ممکن است دچار اختلالات خواب شوند که شامل بی خوابی به دلیل اضطراب، بیدار شدن مکرر در شب یا خواب‌آلودگی مفرط است. این مشکلات خواب می‌توانند به خستگی مزمن و کاهش عملکرد روزانه منجر شوند، و کیفیت خواب فرد را به طور قابل توجهی کاهش دهند.

حتی ممکن است زمان خواب شخص را تغییر دهد، به این صورت که فرد شب نتواند از حجم اضطراب خود بخوابد یا اگر هم بخوابد، خواب با کیفیتی نخواهد داشت و این مسئله سبب شود که وی در طی روز به خواب رود که این مسائل اگر به طور مستمر ادامه پیدا کنند مشکلات مختلفی نظیر مشکلات شغلی، افسردگی، بی انگیزگی و… را نیز به دنبال خواهد داشت.

ضعف سیستم ایمنی

اضطراب مزمن می‌تواند به ضعف سیستم ایمنی بدن منجر شود. افزایش طولانی‌مدت هورمون‌های استرس مانند کورتیزول می‌تواند توانایی بدن در مقابله با عفونت‌ها و بیماری‌ها را کاهش دهد و فرد را در برابر بیماری‌های ویروسی و باکتریایی آسیب‌پذیرتر کند.

درد های عضلانی و سردرد

اضطراب می‌تواند باعث بروز دردهای عضلانی و سردردهای تنشی شود. تنش‌های عضلانی ناشی از اضطراب می‌تواند به دردهای مزمن و سردردهای مکرر منجر شود. این دردها عموما یا به شکل تیک عصبی، یا گرفتگی پا، کتف و… نمود می‌کنند.

این دردها می‌توانند به کاهش توانایی فرد برای انجام فعالیت‌های روزمره و کاهش کیفیت زندگی منجر شوند.

اختلالات تنفسی

اضطراب می‌تواند باعث بروز مشکلات تنفسی مانند تنگی نفس یا تنفس سریع شود. این وضعیت می‌تواند به دلیل افزایش فعالیت سیستم عصبی سمپاتیک و واکنش‌های فیزیولوژیکی به اضطراب ایجاد شود. اختلالات تنفسی نیز خود می‌توانند به احساس عدم راحتی، رضایت از زندگی و تشدید اضطراب منجر شوند.

علت‌ های ابتلا به اضطراب

عوامل ژنتیکی

تحقیقات نشان داده‌اند که عوامل ژنتیکی می‌توانند نقش مهمی در ایجاد اضطراب ایفا کنند. افراد دارای سابقه خانوادگی اضطراب یا اختلالات روانی بیشتر در معرض ابتلا به اضطراب قرار دارند. این عوامل ژنتیکی می‌توانند به تغییرات شیمیایی در مغز و افزایش حساسیت به استرس منجر شوند.

تجربیات آسیب‌ زا

تجربیات آسیب‌زا و استرس‌زا، مانند حوادث ناگوار یا سوءاستفاده، می‌توانند به بروز اضطراب کمک کنند. این تجربیات می‌توانند باعث ایجاد ترس‌ها و نگرانی‌های مداوم شوند که در طول زمان به اضطراب مزمن تبدیل می‌شود. افرادی که تجربیات مشابهی را تجربه کرده‌اند، ممکن است به دلیل یادآوری مداوم این وقایع، دچار اضطراب شوند.

مثلا برای خیلی‌ها حتی قرارگیری در مکان‌های مثل بیمارستان یا پایگاه پلیس نیز باعث اضطراب خواهد شد که این به دلیل تجارب قبلی شخص است که درمان درد دارد یا پلیس ممکن است او را دستگیر کند، البته حتی ممکن است خود فرد در آن مکان صرفا همراه کسی که مشکل دارد باشد اما همچنان این حالت روحی را پیدا کند.

تغییرات شیمیایی در مغز

عدم تعادل در مواد شیمیایی مغز مانند سروتونین و نوراپی‌نفرین می‌تواند به ایجاد اضطراب منجر شود. این تغییرات شیمیایی می‌توانند به عملکرد ناقص سیستم عصبی و اختلال در تنظیم احساسات و واکنش‌های استرسی منجر شوند. درمان‌های دارویی معمولاً به تنظیم این مواد شیمیایی کمک می‌کنند و نسبتا به سادگی قابل درمان هستند.

فشار های محیطی

فشارهای محیطی مانند مشکلات مالی، فشارهای شغلی یا مشکلات خانوادگی می‌توانند به افزایش سطح اضطراب کمک کنند. این فشارها می‌توانند باعث ایجاد احساساتی از قبیل بی‌قراری و نگرانی مداوم شوند. هنگامی که این فشارها طولانی‌مدت می‌شوند، می‌توانند به اضطراب مزمن تبدیل شوند.

مثلا مدیر شرکتی را در نطر بگیرید که دچار مشکلات مالی شدید شده است و باید پاسخگو هیئت مدیره، کارکنان، بانک و… باشد، این زمان فشار ناشی از آن‌ها، مبهم بودن آینده، بدهی‌ها و… سبب ایجاد اضطراب در روان او شده و احتمال ایجاد زمینه اضطراب مزمن برای زمان طولانی را فراهم می‌کند.

سبک زندگی ناسالم

سبک زندگی ناسالم مانند تغذیه نامناسب، کم‌خوابی، و عدم فعالیت بدنی می‌تواند به بروز اضطراب کمک کند. عدم مراقبت از خود و نداشتن تعادل در زندگی می‌تواند به افزایش استرس و اضطراب منجر شود. بهبود سبک زندگی و ایجاد عادات سالم می‌تواند به کاهش علائم اضطراب کمک کند.

به‌عنوان مثال ورزش کردن به صورت مستمر و همچنین تغذیه سالم موجب ترشح دوپامین و سروتونین در بدن فرد می‌شود، این دو هورمون باعث ایجاد احساس شادی و لذت در فرد می‌شوند که این موضوع به کم شدن و حتی از بین رفتن اضطراب کمک زیادی می‌کند و عدم رعایت آن نیز می‌تواند نتیجه عکس داشته باشد و مسبب ایجاد اضطراب در فرد شود.

اختلالات خواب

مشکلات خواب، از جمله بی‌خوابی یا اختلالات خواب دیگر، می‌تواند به ایجاد اضطراب منجر شود. کمبود خواب می‌تواند تأثیرات منفی بر روی سلامت روانی و جسمی داشته باشد و فرد را در معرض احساسات منفی و نگرانی‌های بیشتر قرار دهد به اصطلاح موجب شود که فرد فکر و خیال بیهوده کند که درمان مشکلات خواب قطعا می‌تواند به بهبود وضعیت روانی اضطراب کمک شایانی کند.

درمان اضطراب چیست؟

روان‌ درمانی

درمان‌های روان‌درمانی، مانند شناخت‌درمانی (CBT)، می‌توانند به فرد کمک کنند تا الگوهای فکری منفی و نگران‌کننده را شناسایی و تغییر دهد. این روش‌ها به فرد کمک می‌کنند تا استراتژی‌های مقابله با اضطراب را یاد بگیرد و به مدیریت احساسات و واکنش‌های خود بپردازد.

البته قرار گرفتن در کنار روانشناس یا روانپزشک متخصص بسیار اهمیت دارد زیرا که این شخص متخصص باید به خوبی دلالیل ایجاد اضطراب در شخص را شناسایی کند و بتواند به خوبی آن را در فرد از بین ببرد.

دارو های ضد اضطراب

داروهای ضداضطراب SSRIها و SNRIها مانند دیازپام، اگزازپام، آلپرازولام و… فعالیت سمپاتیک مغز را به اندازه‌ای کاهش می‌دهند که پاسخ‌های اضطراب کاهش یابند.

این دارد ها می‌توانند به تنظیم مواد شیمیایی مغز و کاهش علائم اضطراب کمک کنند. البته این داروها حتما باید تحت نظر پزشک در کنار مشاوره‌های تخصصی روانشناسی تجویز شوند.

مدیتیشن

مدیتیشن و تکنیک‌های تنفسی خاص آن می‌توانند به فرد کمک کنند تا استرس و اضطراب را کاهش دهد و آرامش بیشتری پیدا کند. تمرینات مانند تنفس عمیق و تمرین‌های آرامش‌بخش می‌توانند به کاهش فعالیت سیستم عصبی سمپاتیک و بهبود وضعیت روانی کمک کنند.

حتی انجام تمرینات ورزشی مانند یوگا نیز در همین راستا قرار می‌گیرند.

ورزش منظم

ورزش منظم می‌تواند به کاهش اضطراب و بهبود وضعیت روحی کمک کند. فعالیت بدنی باعث آزادسازی اندورفین‌ها و کاهش سطح هورمون‌های استرس می‌شود، که به بهبود خلق و خو و کاهش علائم اضطراب منجر می‌شود.

این روش یکی از روش‌های پرفایده است خصوصا در زمانی که حجم اضطراب شخص زیاد نیست.

تغذیه سالم

تغذیه سالم و متعادل می‌تواند به کاهش اضطراب و بهبود سلامت روانی کمک کند. مصرف مواد غذایی غنی از ویتامین‌ها، مواد معدنی و اسیدهای چرب امگا-۳ می‌تواند به بهبود عملکرد مغز و کاهش علائم اضطراب کمک کند.

در مقابل آن استفاده از غذاهای پرچرب و پرکالری مانند انواع فست فود و… با توجه به تاثیرات منفی در سلامت جسمی، در عملکرد دستگاه روان نیز تاثیر زیادی دارند، پس از مصرف مداوم آن‌ها به صورت جدی خودداری کنید.

حمایت اطرافیان از فرد مضطرب

پشتیبانی از سوی خانواده، دوستان و قرارگیری گروه‌های حمایتی می‌تواند به کاهش اضطراب کمک کند. صحبت کردن با دیگران در مورد مشکلات و احساسات خود می‌تواند به فرد کمک کند تا استرس‌های خود را مدیریت کرده و احساس تنهایی کمتری داشته باشد.

البته باید توجه داشته باشید که این محیط‌ها کاملا امن باشند و زمینه را برای سوء استفاده دیگران در آینده فراهم نکند، زیرا که اگر این اتفاق بی‌افتد خود دلیلی تازه برای افزایش استرسی در فرد است.

نوشیدن آب با کیفیت

یکی از روش‌های مؤثر برای کاهش اضطراب، بهبود تغذیه و تأمین نیازهای آب بدن است. مصرف آب کافی و سالم می‌تواند به تعادل الکترولیت‌ها در بدن کمک کرده و تأثیرات مثبت بر روی سیستم عصبی و روانی داشته باشد.

اما صرفا مصرف آب لازم برای بدن کافی نیست! مطالعات اخیر دانشمندان نشان می دهد که مصرف آب حاوی هیدروژن مولکولی فعال QOL (کیفیت زندگی) را از طریق افزایش عملکرد سیستم عصبی مرکزی شامل خلق و خو، اضطراب و عملکرد عصب اتونوم تقویت کند.

این موضوع نشان می‌دهد استفاده از آب هیدروژنه قطعا می‌تواند به کاهش علائم اضطراب و بهبود وضعیت روانی کمک کند.

استرس اکسیداتیو مزمن و التهاب باعث بدتر شدن عملکرد سیستم عصبی مرکزی می شود و منجر به کاهش کیفیت QOL می شود. با توجه به این که هیدروژن فعالیت آنتی اکسیدانی دارد و می تواند از التهاب پیشگیری کند ، بنابراین می‌تواند در بهبود QOL یا همان کیفیت زندگی نقش داشته باشد.

تهیه آب هیدروژنه

دستگاه آب آلیتیمیت آکواویتا، دستگاهی است که علاوه بر اینکه بهترین دستگاه تصفیه آب خانگی دنیاست با تولید آب هیدروژنه در بالاترین کیفیت ممکن، آب لوله کشی به آن وارد شده و آبی باکیفیت بسیار عالی از آن خارج می‌شود.

این دستگاه پیشرفته، با بهره‌ گیری از فناوری‌ های پیشرفته و به صورت طبیعی، مولکول‌های هیدروژن را به آب آشامیدنی اضافه می‌کند و به اصطلاح آب هیدروژنه تحویل می‌دهد، البته این تمام کار این دستگاه نیست و ویژگی‌های مهم دیگری نیز اضافه می‌کند که میتوانید در صفحه تکنولوژی آلتیمیت مطالعه فرمایید.

خوشبختانه در ایران نمایندگی رسمی این دستگاه آمریکایی وجود دارد که شما می‌توانید برای کسب اطلاعات بیشتر و دریافت مشاوره رایگان، تماس بگیرید.