بلاگ

بیماری های هورمونی

بیمار ی های هورمونی

هورمون ها نقش پیام رسان های اصلی را در بدن دارند. در واقع وظیفه انتقال پیام های شیمیایی به نقاط مختلف بدن را عهده دار هستند. اگر سطح این هورمون ها در بدن کم و زیاد شود، به معنی اختلال هورمونی است که بیماری های هورمونی را به دنبال دارد. در این مقاله قصد داریم به معرفی انواع بیماری های هورمونی، علائم بیماری های هورمونی، تشخیص بیماری های هورمونی و … بپردازیم. بنابراین پیشنهاد می کنیم تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.

دریافت مشاوره آنلاین از دکتر امیر حسان شأنی متخصص پزشکی ارتومولکولی و تغذیه جامع از آمریکا
کلینیک آکواویتا با هدف ارائه خدمات و مشاوره‌های درمانی همراه با استفاده از به روزترین تکنولوژی‌های آنالیز ترکیبات بدن بنیان‌گذاری شده است.

انواع اختلالات هورمونی

هورمون ماده ای شیمیایی است که از غدد درون ریز یا برخی از سلول های بدن ترشح می شود و روی سلول های خاصی تاثیر می گذارد و عمل آن سلول هدف را تنظیم می کند. مقدار ترشح هورمون نیز توسط یکسری ارتباطات پیچیده دستگاه درون ریز و دستگاه عصبی تنظیم می شود. چنانچه ترشح هورمون دچار مشکل شود، بیماری های هورمونی ایجاد می شود. قبل از پرداختن به انواع بیماری های هورمونی ابتدا لازم است به انواع هورمون ها اشاره کنیم.

هورمون ها براساس ساختار مولکولی در بدن انسان به چهار دسته مختلف تقسیم می شوند : 

1- هورمون های استروئیدی : مثل تستسترون
2- هورمون های آمینواسیدی
3- هورمون های پپتیدی
4- هورمون هایی که از اسید چرب مشتق می شوند.

هورمون ها براساس محل ترشح به دو دسته تقسیم می شوند :

1- غدد درون ریز مثل : غده هیپوفیز، غده تیروئید، غده هیپوتالاموس، غده فوق کلیه، معده، دوازدهه، اپی فیز، تخمدان، کبد 

2- غدد برون ریز مثل : غدد اشکیف غدد بزاقی، پستان، بیضه ها، کبد و پانکراس

هورمون ها براساس اندام تولید کننده هورمون به هورمون های هیپوفیزی، هورمون های تیروئیدی، هورمون های هیپوفیزی، هورمون های غدد فوق کلیع، هورمون های جنسی و … تقسیم بندی میشوند.

هورمون های استروئیدی : هورمون های استروئیدی دارای هسته ای هستند که از کلسترول مشتق شده است. هورمون هایی مثل هورمون های غدد تولید مثل، هورمون تستسترون، هورمون های قشر فوق کلیه، هورمون جفت (استروژن و پروژسترون) جزو هورمون های استروئیدی هستند. 

هورمون های پپتیدی : هورمون هایی که 3 الی 199 آمینواسید دارند جزو هورمون های پپتیدی هستند. هورمون های ضد ادراری، انسولین و هورمون رشد جزو هورمون های پپتیدی هستند.

خواص آب آکواویتا در پیشگیری از دیابت نوع 1 و 2
کلینیک آکواویتا با هدف ارائه خدمات و مشاوره‌های درمانی همراه با استفاده از به روزترین تکنولوژی‌های غنی سازی آب برای درمان بیماری های مختلف آماده ارائه مشاوره به شما عزیزان میباشد.

برخی از اختلالات و بیماری های هورمونی

• پرکاری تیروئید (هایپرتیروئیدی)

چنانچه غده تیروئید بیش از حد هورمون تیروئیدی ترشح کند، فرد به پرکاری تیروئید دچار می شود. هورمون هایی که از غده تیروئید ترشح می شوند، هورمون T3 و T4 هستند که توسط هورمون محرکه تیروئید یا همان TSH تنظیم می شوند.

در افرادی که به پرکاری تیروئید مبتلا هستند، علائمی همچون تعرق زیاد، عدم تحمل گرما،کاهش وزن، تپش قلب، لرزش و بی قراری مشاهده می شود. تشخیص پرکاری تیروئید با سنجش سطح خونی T3 و T4 انجام می شود و در موارد خاص از تست ید رادیواکتیو نیز استفاده می شود. هایپرتیروئیدی یک بیماری مزمن است که درمان آن بسیار زمان بر می باشد. 

• کم کاری تیروئید (هایپوتیروئیدی)

در افراد مبتلا به هایپوتیروئیدی، غده تیروئید به اندازه کافی هورمون تیروئید ترشح نمی کند. در بین بیماری های مربوط به غده درون ریز پس از دیابت ، کم کاری تیروئید شایع ترین بیماری محسوب می شود. خواب آلودگی، پوست خشک، پوست سرد و خشن، ضعف و بی حالی، کاهش تعریق، عدم تحمل نسبت به سرما، ضربان قلب پایین، ورم صورت، زبان بزرگ، یبوست، فراموشی، افزایش وزن و اختلالات قاعدگی، سقط های مکرر و کم خونی از علائم شایع کم کاری تیروئید هستند.

برداشتن تیروئید با جراحی، کمبود ید، هیپوتیروئیدی خودایمنی، کمبود ویتامین B12 و مصرف داروهایی مثل لیتیوم از علل ایجاد کننده بیماری کم کاری تیروئید هستند. در صورتی که این بیماری درمان نشود عوارضی همچون مشکلات روحی روانی، بیماری های قلبی، گواتر، ناباروری و نقص های مادرزادی را به دنبال دارد. 

• سندروم تخمدان پلی کیستیک یا PCOS

وقتی هورمون های مردانه (آندروژنی) بیش از حد طبیعی تولید شود، باعث اختلال در روند تخمک گذاری زنان می شود. 

علت نامگذاری این سندروم به دلیل وجود تخمدان های بزرگ حاوی تعداد زیادی کیست کوچک می باشد که رد لایه های بیرونی تخمدان ها قرار گرفته اند. زنان مبتلا به سندروم تخمدان پلی کیستیک علائمی همچون آکنه، ریزش مو، پر مویی، نازایی و اختلالات قاعدگی دارند. زنان مبتلا به سندروم تخمدان پلی کیستیک ممکن است در صورت عدم دریافت درمان صحیح و مناسب به عوارضی همچون سرطان پستان، سرطان آندومتر، دیس لیپیدمی و بیماری های قلبی و عروقی و یا حتی دیابت مبتلا شوند. 

• سندروم کوشینگ

سندروم کوشینگ که گاهی هیپرکورتیزولیسم نیز معرفی می شود، زمانی اتفاق می افتد که بدن مدت زمان زیادی مقدار بالایی هورمون کورتیزول داشته باشد. کورتیزول در غدد فوق کلیه تولید می شود و نقش های مختلفی در بدن دارد. به عنوان مثال به تنظیم فاشر خون کمک می کند، باعث عملکرد قلب و رگ های خونی می شود و التهاب را نیز کاهش می دهد.

علاوه بر این کورتیزول در کنترل پاسخ به استرس نیز موثر است و نحوه سوخت و ساز پروتیئن ها، چربی های موجود در رژیم غذایی و کربوهیدرات ها را نیز تنظیم می کند. علاوه بر این ممکن است در اثر مصرف داروهای خوراکی کورتیکواستروئید ایجاد شود. علائم سندروم کوشینگ با توجه به میزان کورتیزول می توانند متفاوت باشد.
از جمله علائم سندروم کوشینک عبارت است از :

– پوست نازک و شکننده که به راحتی کبود می شود.
– علائم کشش صورتی یا بنفش روی پوست شکم، سینه ها، ران ها و بازوها
– افزایش و رسوب بات چربی، مخصوصا در اطراف میانه و قسمت فوقانی پست، صورت و شانه ها
– آکنه
– پایین بودن سرعت بهبود بریدگی، عفونت و نیش حشرات

علاوه بر تمامی موارد بالا، ممکن است برخی خستگی شدید، ضعف عضلانی، افسردگی و اضطراب، از دست دادن کنترل عاطفی، فشار خون، افزایش رنگدانه های پوست، اختلال رشد در کودکان و ضعف استخوان ها نیز در افراد مبتلا بروز یابد.

علائم مذکور، علائم کلی سندروم کوشینگ است. علائم و نشانه های سندروم کوشینگ در زنان و مردان کمی متفاوت است. 

علائم و نشانه های سندروم کوشینک در مردان مبتلا عبارت است از :

– کاهش باروری
– اختلال در نعوظ
– کاهش میل جنسی

علائم و نشانه های سندروم کوشینگ در زنان مبتلا عبارت است از :

– موهای بدن و صورت زنان مبتلا به سندروم کوشینگ ممکن است نسبت به سایرین ضخیم تر و قابل مشاهده تر باشد.
– نامنظم بودن قاعدگی و یا حتی ممکن است برخی از زنان مبتلا دچار فقدان دوره قاعدگی باشند. 

• بیماری گریوز

گریوز در اصل یک بیماری خود ایمنی است وقتی سیستم ایمنی بدن اشتباها به غده تیروئید حمله می کند، ایجاد می شود. این بیماری می تواند سبب تولید بیش از حد هورمون ها و اختلال در سوخت و ساز بدن گردد. گریوز یک بیماری ارثی است و ممکن است در هر سنی بروز کند. از جمله عوامل خطرزا در افزایش بروز بیماری گریوز می توان به بارداری، مصرف دخانیات و استرس اشاره کرد.

• ناکارآمدی غده آدرنال

در این بیماری غده فوق کلیه یا همان غده آدرنال مقدار بسیار کمی هورمون کورتیزول و گاهی آلدوسترون تولید و ترشح می کند. علائم ناکارآمدی غده آدرنال عبارت است از :

– ناراحتی معده
– خستگی
– دهیدراتاسیون
– تغییرات پوستی
• آکرومگالی 

چنانچه غده هیپوفیز بیش از حد لازم هورمون رشد ترشح کند، استخوان ها و دیگر مناطق بدن کودک به صورت غیر طبیعی و بسیار سریع تر از حد نرمال رشد می کند.

علائم عدم تعادل هورمونی که بر متابولیسم تاثیر می گذارند

اکثرا عدم تعادل هورمونی بر متابولیسم (سوخت و ساز) بدن فرد تاثیر می گذارد. متابولیسم در واقع شامل واکنش های شیمیایی در سلول های بدن می شود تا غذایی که میل می شود را به انرژی تبدیل کند.

چرا می گوییم عدم تعادل هورمونی اکثرا بر متابولیسم تاثیر گذار است؟

چون بسیاری از هورمون ها در متابولیسم بدن نقش دارند.

علائم عدم تعادل هورمونی که بر سوخت و ساز بدن تاثیر می گذارد، عبارتند از :

– بی حسی و گزگز در دستان
– خستگی
– یبوست
– عدم توانایی تحمل سرما یا گرما
– افزایش یا کاهش وزن بی دلیل
– ضربان قلب سریع تر یا آهسته تر از حد نرمال
– افسردگی یا اضطراب
– پوست نازک، گرم و مرطوب
– پوست و موی خشک و زبر
– توزیع نامنظم چربی در بدن
– اسهال
– تشنگی شدید و تکرر ادرار
– پوست تیره در زبربغل یا کناره ها و پشت گردن
عدم تعادل هورمون های جنسی در زنان
عدم تعادل هورمون های جنسی در زنان می تواند باعث اختالالات زیر گردد :
– پریود های نامنظم
– حس گر گرفتگی
– ناباروری
– دوره های سنگین قاعدگی (از نظر مدت زمان و میزان خونریزی)
– ریزش مو
– آکنه روی صورت، بالای کمر و قفسه سینه
– موهای زائد بدن (هیرسوتیسم)
– از دست دادن تمایل نسبت به رابطه جنسی
– خشکی واژن
– آتروفی واژن

علائم عدم تعادل هورمون های جنسی در مردان

بیضه ها هورمونی به نام تستوسترون تولید می کنند و ممکن است بعضی از آقایان دچار عدم تعادل تستوسترونی شوند. علائم عدم تعادل هورمون های جنسی (عدم تعادل تستوسترونی با حتی سایر هورمون های جنسی) عبارتند از :

– ناباروری
– اختلال در نعوظ
– بافت پستان بزرگ (ژنیکوماستی)
– کاهش یا ریزش موهای بدن
– از دست دادن توده عضلانی
– عدم تمایل به داشتن رابطه جنسی

علت ایجاد اختلالات هورمونی چیست ؟

همانطور که پیش تر اشاره شد، اختلالات و بیماری های هورمونی متونع هستند و با توجه به اینکه کدام هورمون ها درگیر هستند، علل مختلفی برای ایجاد آن اختلالات و بیماری ها وجود دارد.

در ادامه می خواهیم به دلایل شایع اختلالات و بیماری های هورمونی اشاره کنیم. این دلایل عبارتنداز :

– داروها
– استرس و اضطراب
– تروما یا جراحت
– درمان سرطان به روش شیمی درمانی
– درمان هورمونی
– اختلالات خوردن

اختلالات هورمونی می توانند در ادامه باعث عدم تعادل هورمونی گردند.

از جمله این اختلالات هورمونی عبارتنداز :

– کم کاری تیروئید (هایپوتیروئیدی)
– پرکاری تیروئید (هایپرتیروئیدی)
– سندروم کوشینگ (افزایش سطح هورمون کورتیزول)
– دیابت نوع 1 و نوع 2 (دیابت شیرین)
– دیابت بی مزه
– بیماری آدیسون
– هایپرپلازی مادرزادی غده فوق کلیه که منجر به کاهش سطح هورمون های کورتیزول و آلدوسترون می شود.

اختلالات هورمونی چطور تشخیص داده می شوند؟

برای تشخیص اختلالات هورمونی، پزشک ابتدا یک شرح حال دقیق از علائم و بیماری های زمینه ای شخص می گیرد. پزشک سوالاتی مثل سوالات زیر را نیز از بیمار می پرسد :

– آیا قصد بارداری دارید ؟
– آخرین بار در چه تاریخی پریود شدید؟
– آیا برای نعوظ مشکل دارید؟
– آیا اخیرا دچار کاهش وزن شده اید؟
– آیا اخیرا دچار افزایش وزن شده اید؟
– آیا دچار خشکی واژن هستید؟
– آیا حین رابطه جنسی درد دارید؟
– چه مدتی است که این علائم را تجربه می کنید؟
– چه عواملی باعث بهبود علائم شما می شود؟

آزمایش خون 

یکی دیگر از راه های تشخیص اختلالات هورمونی انجام آزمایش خون است، چرا که اکثر هورمون ها در خون قابل تشخیص هستند و پزشک برای بررسی آن ها انجام آزمایش خون را توصیه می کند. 

معاینه لگن 

برای برخی بیماری های هورمونی ممکن است پزشک معاینه لگن انجام دهد. برای خانم ها آزمایش پاپ اسمیر بریا احساس توده، کیست یا تومور و برای مردان معاینه بیضه انجام می شود.

سونوگرافی

پزشک ممکن است جهت بررسی دقیق تر از سونوگرافی نیز برای مشاهده رحم، بیضه ها، تخمدان، غده هیپوفیز و … استفاده کند. 

اسکن تیروئید، آزمایش شمارش اسپرم و MRI نیز از دیگر روش های بررسی بیماری های هورمونی هستند.

دریافت مشاوره آنلاین از دکتر امیر حسان شأنی متخصص پزشکی ارتومولکولی و تغذیه جامع از آمریکا
کلینیک آکواویتا با هدف ارائه خدمات و مشاوره‌های درمانی همراه با استفاده از به روزترین تکنولوژی‌های آنالیز ترکیبات بدن بنیان‌گذاری شده است.

فهرست مطالب

, , , , , , ,

پاسخ دهید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *